Svjetska zdravstvena organizacija (SZO), s druge strane, prilikom kreiranja politika protiv pušenja nije uzela u obzir strategije smanjenja štetnosti, koje uključuju integraciju bezdimnih alternativa koje su do 95 posto manje štetne od cigareta, kao što su elektronske cigarete, uređaji za zagrijavanje duvana ili nikotinske kesice, objasnio je onkološki hirurg u bolnici Gomez Ula i portparol Platforme za smanjenje štete od pušenja Fernando Fernandez Bueno, prilikom nedavno održane debate u organizaciji Evropskog parlamenta.
Tradicionalni pristupi prestanku pušenja zahtijevaju od pušača da u potpunosti ostave cigarete, kao i svaku upotrebu nikotina. Prestanak pušenja predstavlja optimalan pristup, ali ne postoji univerzalno rješenje koje odgovara svima, pa koncept „one size fits all“, koji promoviše SZO, nije realan kada je riječ o ovom problemu, smatraju mnogi stručnjaci.
Bivši britanski ministar i član parlamenta Dejvid Džons nedavno je ukazao na činjenicu da je u Velikoj Britaniji, u posljednjih deset godina, oko pet miliona pušača ostavilo cigarete zahvaljujući bezdimnim alternativama.
„Elektronske cigarete i druge alternative pušenju, poput uređaja za zagrijavanje duvana i nikotinskih kesica, bili su ključni element ove izvanredne transformacije. Ovo nije pristup koji se uklapa u koncept SZO, ali iskreno, impresivni rezultati bi trebalo da dovedu taj koncept u pitanje. Stoga je neophodno uvesti promjene“, smatra Džons, koji podsjeća da će se krajem novembra u Panama Sitiju održati deseta sesija Konferencije stranaka (COP10) Okvirne konvencije Svjetske zdravstvene organizacije o kontroli duvana (WHO FCTC), na kojoj će SZO insistirati na usvajanju novih mjera za unapređenje kontrole duvana.
Na COP10 u Panami osvrnuo se i analitičar uglednog Vašington tajmsa, Martin Kalip, konstatujući da čelnici SZO “promovišu politike koje idu protiv javnog zdravlja”.
„SZO će u novembru ove godine organizovati sastanak koji će tretirati elektronske cigarete i druge proizvode smanjenog rizika isto kao i smrtonosne zapaljive duvanske proizvode, na osnovu neprovjerenih naučnih studija i dezinformacija“, zaključio je Kalip.
Podsjetimo, u cilju borbe protiv pušenja na globalnom nivou, članice Svetske zdravstvene organizacije usvojile su 2003. godine Okvirnu konvenciju o kontroli duvana, koju danas potpisuju 182 zemlje. Nakon dvije decenije, uprkos naporima SZO, više od milijardu ljudi širom svijeta i dalje puši, čineći pušenje vodećim uzrokom raznih bolesti, invaliditeta i prijevremene smrti.
Čak i zemlje koje primjenjuju najrigoroznije mjere kontrole duvana suočavaju se s upornom visokom stopom pušača što je alarm koji ukazuje da tradicionalne politike u borbi protiv pušenja nisu dovoljne i da bi nešto suštinski trebalo mijenjati.
A. E.