Prekomjeran unos može imati suprotan efekat uzrokujući nakupljanje kalcijuma u krvi umjesto u kostima, što može izazvati neprijatne i potencijalno opasne nuspojave vitamina D, piše “Kreni Zdravo”.
Nuspojave vitamina D
1. Gubitak apetita, mučnina i povraćanje
Jedan od prvih znakova viška vitamina D može biti osjećaj mučnine i gađenja prema hrani.
Kalcijum u povišenim koncentracijama iritira sistem za varenje, što može izazvati gubitak apetita, mučninu, pa čak i povraćanje.
Moguća je i osjetljivost stomaka na dodir – sve su to pokazatelji da tijelo pokušava da izbaci višak kalcijuma.
2. Umor, slabost i osjećaj nelagodnosti
Osjećaj iscrpljenosti može biti posljedica mnogih stanja, ali ako ste u posljednje vrijeme počeli da uzimate vitamin D i osjećate se slabije nego obično, uzrok bi mogla biti upravo prevelika količina kalcijuma.
Osim umora, mogući su vrtoglavica, razdražljivost ili opšti osjećaj slabosti i neraspoloženja.
3. Učestalo mokrenje i dehidratacija
Među nuspojave uzimanja vitamina D spadaju i učestalo mokrenje i dehidratacija.
Kako bi izbacili višak kalcijuma, bubrezi počinju intenzivnije da rade – što dovodi do učestalog mokrenja, čak i ako ne unosite više tečnosti.
Vremenom to može rezultirati dehidratacijom, osjećajem žeđi, glavoboljama i suvim sluzokožama, uključujući oči i nos.
4. Bolovi u kostima i nakupljanje kalcijuma u tkivima
Iako je vitamin D poznat kao saveznik zdravih kostiju, pretjerivanje može izazvati bolove u kostima i zglobovima.
Višak kalcijuma može se nataložiti u mekim tkivima, krvnim sudovima ili zglobovima, uzrokujući ukočenost, bol ili nelagodnost.
5. Neurološki simptomi
Zbunjenost, poteškoće sa koncentracijom i takozvana “mentalna magla” mogu biti znakovi da je nivo kalcijuma previsok.
Takvo stanje ometa prenos nervnih signala i ravnotežu tečnosti u tijelu, što se može manifestovati i kroz razdražljivost ili dezorijentisanost.
Ko je pod većim rizikom?
Nisu svi podjednako osjetljivi na nuspojave viška vitamina D. Rizične grupe uključuju:
*osobe sa hiperparatireozom – bolest koja uzrokuje pretjerano lučenje hormona koji reguliše kalcijum
*oboljele od granulomatoznih bolesti, poput sarkoidoze – koje same po sebi mogu povećati nivo aktivnog vitamina D u tijelu
*korisnike više dodataka ishrani – naročito ako uzimaju multivitamine koji već sadrže vitamin D
*korisnike određenih lijekova, poput tiazidnih diuretika (hidrohlorotiazid), koji mogu dodatno povećati nivo kalcijuma i povećati rizik od aritmija.
Vitamin D – doziranje
Preporučeni dnevni unos za odrasle iznosi 600 IU (međunarodnih jedinica), a gornja granica prema smjernicama američkog Nacionalnog instituta za zdravlje (NIH) je 4.000 IU dnevno.
Ova količina uključuje unos iz hrane, sunčeve svjetlosti i dodataka ishrani.
Kako znati da li uopšte treba da uzimate vitamin D?
Najsigurniji način da to saznate jeste analiza krvi kojom se određuje nivo vitamina D. Na osnovu rezultata, vaš ljekar može preporučiti dnevnu dozu ili privremenu terapiju ako postoji manjak.
Važno je ne uzimati suplemente na svoju ruku, bez konsultacije sa stručnjakom.
Ko bi trebao izbjegavati vitamin D?
Dodaci vitamina D nisu pogodni za sve. Osobe sa već postojećim visokim nivoima kalcijuma, hiperparatireozom ili određenim autoimunim bolestima trebalo bi da izbjegavaju samoinicijativno uzimanje vitamina D.
Isto važi za one koji već uzimaju suplemente koji sadrže kalcijum ili vitamin D.