Escobar, zamjenik pomoćnika državnog sekretara SAD-a, rekao je u telefonskom razgovoru sa novinarima, da SAD “veoma pažljivo” prate slučaj tri kosovska policajca, za koje Beograd tvrdi da su uhapšeni na teritoriji centralne Srbije, a Priština da su oteti na sjeveru Kosova.
“Trenutno nemamo sve činjenice i zato se ne izjašnjavamo, sačekat ćemo okončanje istrage. Postoje dvije mogućnosti. Jedna je da su oteti na Kosovu i prebačeni u Srbiju, druga je da su prešli granicu i našli se u Srbiji. Jasno je da nisu imali namjeru da budu u Srbiji i zato treba da budu oslobođeni bezuslovno”, kazao je Escobar.
Više javno tužilaštvo u Kraljevu saopštilo je danas da je uhapšenim pripadnicima kosovske policije određen pritvor. Tužilaštvo je donijelo naredbu o sprovođenju istrage protiv trojice kosovskih policajaca zbog sumnje da su izvršili krivično djelo nedozvoljena proizvodnja, držanje, nošenje i promet oružja i ekspolozivnih materija.
Povodom mjera koje je Vlada Kosova uvela zbog hapšenja policajaca, uključujući zabranu uvoza robe iz centralne Srbije, Escobar je rekao da one treba da budu ukinute, jer su “ne samo antievropske”, budući da ograničavaju slobodu kretanja, nego su i “pravno neosnovane”.
Escobar je govorio i o načinima za smirivanje napetosti na sjeveru Kosova, gdje su tenzije dodatno pojačane od 26. maja, kada su novi gradonačelnici Albanci, izabrani na aprilskim izborima koje su Srbi bojkotovali, ušli u zgrade lokalnih samouprava u Zvečanu, Zubinom Potoku i Leposaviću uz pomoć kosovskih specijalaca.
“Podržavamo evropski plan od tri tačke za deeskalaciju situacije. Vjerujemo da kosovski policajci treba da se povuku iz zgrada lokalnih samouprava na sjeveru Kosova, da novi gradonačelnici treba da rade sa alternativnih lokacija, da demonstranti treba da se sklone sa ulica i da svi koji su počinili nasilje prema KFOR-u treba da odgovaraju”, naveo je.
On je kazao da dvije strane treba “hitno da razgovaraju” kako bi pronašle rješenje za smirivanje napetosti usljed “eskalacije nakon eskalacije”.
Escobar je rekao i da niko od zvaničnika SAD-a nije pominjao termin “sankcije” kada je riječ o nekooperativnosti Kurtija u odnosu prema zapadnim partnerima.
“Sankcije nisu pominjane, ambasadori u Prištini i Beogradu koristili su riječ posljedice. Oni koji žele da budu naši partneri, radit će sa Evropom i Amerikom na tačkama koje smo predložili za prevazilaženje krize i na kojima insistiramo. Oni koji odbiju partnerstvo, suočit će se sa posljedicama”, dodao je američki diplomata.
Escobar je odbacio tvrdnje da SAD ne podržavaju Prištinu u dovoljnoj mjeri u dijalogu sa Beogradom, navodeći da su svi potezi Vašingtona u posljednjih 90 dana bili u korist Kosova.
“Srbija nije željela pokretanje procedure za ulazak Kosova u Savjet Evrope, mi smo podržali Kosovo. Srbija nije željela održavanje (vanrednih) izbora na sjeveru Kosova, mi smo to podržali. Nismo uradili ništa što je bilo protiv interesa Kosova”, kazao je.
On je, međutim, dodao da je “mnogo toga što se dešava od novembra” na sjeveru Kosova vezano za jednostrane poteze Prištine “koji nisu bili usklađeni” sa stavovima zapadnih partnera.
Ukazao je i da je insistiranje Prištine da novoizabrani gradonačelnici opština na sjeveru Kosova rade iz opštinskih zgrada “bila nepotrebna eskalacija”.
“Njihov legitimitet ne bi bio upitan ni kada bi radili sa alternativnih lokacija, to je bila nepotrebna eskalacija u trenutku kada su emocije snažne”, kazao je Escobar.
Bivši zamjenik ambasadora SAD-a u Beogradu kazao je da obje strane “treba da odigraju ulogu u deeskalaciji i uspostavljanju boljeg odnosa, ne samo između dvije zemlje, nego i između srpske i albanske zajednice”.
Naveo je da Sporazum o putu ka normalizaciji odnosa Kosova i Srbije, o kojem su lideri dvije strane postigli saglasnost 27. februara u Briselu i 18. marta u Ohridu, omogućava “stabilne i predvidive odnose dvije zemlje” i dodao da je zato neophodno “krenuti napred što prije kad je riječ o njegovoj primijeni”.
Povodom formiranja Zajednice srpskih opština, jedne od glavnih tačaka sporenja dvije strane, Escobar je ponovio da je to obaveza vlade u Prištini koja se ne može izbeći pozivanjem na princip vladavine prava.
“To je obaveza između Kosova i Srbije, ali i između Kosova i EU. Ako govorimo o vladavini prava o kojoj Kurti govori, ona uključuje i međunarodne obaveze, a ZSO je dio toga”, kazao je Escobar.