U posljednjih nekoliko sedmica, banke su zatvorile račune nekoliko entitetskih firmi, uključujući i humanitarnu organizaciju “Srpska kuća”, koja je bila pod vodstvom Gorice Dodik, kćerke predsjednika RS Milorada Dodika. Osim toga, računi su ugašeni i firmama kao što su “Agro voće” i “Global liberty”, potonja čiji je suvlasnik Igor Dodik. Ranije je račun firme “Inžinjering BN”, čiji je vlasnik bivši predsjednik Boračke organizacije RS Savo Cvjetinović, takođe zatvoren.
Međutim, najveća briga je usmjerena prema “Integral inženjeringu” iz Laktaša, koji je takođe na crnoj listi OFAC-a. Iako su trenutno aktivni svi njihovi računi, postoji ozbiljna zabrinutost da bi njihovo zatvaranje izazvalo ekonomski kolaps u Republici Srpskoj.
Zatvaranje računa ima dalekosežne posljedice za privredu, jer pravni subjekti ne mogu normalno funkcionisati bez bankovnih računa. Gorica Dodik je na društvenim mrežama potvrdila da je zatvaranje računa dovelo do gašenja humanitarne organizacije “Srpska kuća”, pokazujući ozbiljnost situacije.
Zora Vidović, ministrica finansija RS, istakla je da gašenje računa ozbiljno ugrožava poslovanje i opstanak kompanija, a to dalje ima negativne efekte na ekonomski sistem. Kompanije poput “Integral inženjeringa”, koje su ključni akteri u infrastrukturnim projektima, suočavaju se sa ozbiljnim izazovima. Eventualno novoosnovane firme nemaju potrebne reference i opremu da konkuriraju za velike projekte koje je ranije uspješno obavljala ova kompanija.
Situacija postaje još složenija zbog štrajka privrednih sudova u RS, što otežava proces preregistracije ili osnivanja novih firmi.
Ministrica Vidović ističe da je “Integral inženjering” jedna od najboljih i najvećih kompanija u RS koja se bavi izgradnjom puteva i niskogradnjom. Oni su pod sankcijama i suočavaju se s ozbiljnim problemima, uključujući i kredite od međunarodnih institucija za velike projekte.
Nije jasno kako će se situacija razvijati, ali jedno je sigurno – gašenje računa “Integral inženjeringa” biće ozbiljan udarac za ekonomiju RS. Iz “Autoputeva RS” su već zatražili instrukcije od Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) o daljim koracima u vezi s finansiranjem autoputa na koridoru 5c, koji gradi “Integral”, u slučaju da banke zatvore račune ovoj firmi zbog sankcija OFAC-a.
Ovakva situacija pokazuje duboke posljedice koje američke sankcije mogu imati na lokalnu ekonomiju, ostavljajući mnoge kompanije i organizacije u neizvjesnosti i opasnosti od potpunog kolapsa.