Ovi rekordni tokovi direktnih investicija u 2022. godini su za 310 miliona KM, odnosno za 21 posto veći nego u 2021. godini, kada su iznosili 1,13 milijardi KM. Ono što je zanimljivo jeste da je na prvom mjesto stranih investitora u BiH u prošloj godini izbila Velika Britanija.
Naime, u pogledu geografskog rasporeda, najviše priliva investicija tokom 2022. godine bilo je iz Velike Britanije (271,8 miliona KM), a onda iz Austrije (175,8 miliona KM), Nizozemske (166,6 miliona KM), Njemačke (159,5 miliona KM) i Srbije (134,4 miliona KM).
Britanci se već nekoliko posljednjih godina polako penju na listi najznačajnijih stranih investitora u BiH, ali je ovo prvi put da su izbili na samo čelo, odnosno prvu poziciju.
Podsjetimo, najviše priliva investicija tokom 2021. godine bilo je iz Švicarske (210,8 miliona KM), a onda iz Turske (147 miliona KM) i Velike Britanije (126,1 milion KM). Najviše priliva investicija tokom 2020. godine bilo je iz Hrvatske, a onda iz Srbije te Austrije.
Najviše priliva investicija tokom 2019. godine bilo je iz Rusije, a onda iz Hrvatske i Velike Britanije, a prema ranijim objavama Centralne banke BiH.
Najveći iznos stanja direktnih investicija ukupno gledajući u poslijeratnom periodu se i dalje odnosi na Austriju (2,69 milijardi KM ili 15,4 posto ukupnog stanja investicija), Hrvatsku (2,54 milijarde KM ili 14,6 posto) i Srbiju (2,43 milijardi KM ili 13,9 posto).
Postavlja se pitanje kako su onda Britanci izbili na prvo mjesto. Naime, to se desilo uglavnom zahvaljujući investicijama iz oblasti rudarstva, odnosno proizvodnje baznih metala i energije, ali i drugim granama industrije.
Naime, posmatrano po djelatnostima, najviše investicija u 2022. je realizovano u oblasti proizvodnje i snabdijevanja električnom energijom u iznosu od 199,9 miliona KM, zatim u oblasti finansijskih uslužnih djelatnosti u iznosu od 146,8 miliona KM, te u oblasti proizvodnje baznih metala 122,9 miliona KM.
Jedna od najvećih britanskih investicija u BiH trenutno je rudnik u Varešu, odnosno iskopavanja koja provodi kompanija Adriatic Metals čija je matična kompanija registrovana u Velikoj Britaniji.
Riječ je o jednoj od najvećih investicija u BiH od koje se očekuje profit od preko milijardu dolara. Ukupna aktiva ove kompanije u BiH dosegla je na kraju prošle godine iznos od oko 200 miliona KM. Ulaganja u Varešu traju već godinama a očekuje se da ove godine krene proizvodnja.
Britanci provode i druge velike investicije u rudrstvu. Tako je 2018. godine otvoren moderni rudnik u Olovu, što je investicija britanske Mineco grupe. Kako je tada rečeno, ovo je prvi rudnik metala nakon 30 godina u Bosni i Hercegovini i jedini s podzemnom eksploatacijom metala, u kojem će se primjenjivati najbolja svjetska praksa i tehnologija.
Mineco grupa stoji i iza rudnika SASE u Srebrenici.
Inače, glavnina rasta stranih direktnih investicija u 2022. je posljedica visokih reinvestiranih zarada postojećih nefinansijskih i finansijskih preduzeća sa stranim investicijama, dok su ulaganja u obliku vlasničkog kapitala i ostalog kapitala (međukompanijskog pozajmljivanja) iznosila ukupno 500 miliona KM, piše BiznisInfo
Još jedna značajna britanska investicija u BiH je Excel Assemblies BH, proizvođač kablova smješten u Maglaju, potom firma Steelmin BH d.o.o. Jajce itd.