S obzirom na to da se Ukrajina suočava s nedostatkom municije za borbu protiv Rusije, ideju o uspostavi plana akcije, sličnog onome koji je osmišljen tokom pandemije koronavirusa za kupovinu vakcina, prvu je iznijela prošlog mjeseca estonska premijerka Kaja Kallas.
Sudeći po zvaničniku EU s direktnim saznanjima o projektu, koji je informirao novinare u četvrtak, sada je prioritet da se ukrajinskim oružanim snagama garantuje brza isporuka artiljerijskih granata kalibra 155 milimetra. Zvaničnik nije bio ovlašten da govori javno jer je plan još u fazi finalizacije.
EU pomaže Ukrajini kroz svoj European Peace Facility – fond koji se koristi za nadoknadu troškova državama članicama koje pružaju oružje, municiju i vojnu podršku Ukrajini.
Prema najnovijem prijedlogu, državama članicama koje odmah isporuče municiju garantiralo bi da će se brzo otplatiti i uz visoke stope obeštećenja.
Za finansiranje projekta, države članice bi trebale da iskoriste dodatnih milijardu eura nakon što su se već u decembru dogovorile da dopune Evropski fond za mir s još dvije milijarde eura, uz mogućnost dodatnih 3,5 milijardi.
EU će također poticati treće zemlje da se pridruže fondu, rekao je zvaničnik. U razgovorima smo s Norvežanima, uz potencijalno interesovanje Kanađana – kazao je.
Paralelno, Evropska vojna agencija bi prikupljala zahtjeve država članica za obnovu zaliha i vodila brzu proceduru za direktne pregovore s industrijskim dobavljačima municije u Evropi.
Prema riječima zvaničnika, ukupno 12 kompanija u devet država članica proizvodi municiju kalibra 155 mm. Evropska komisija, izvršni organ EU, potaknut će ih da pojačaju proizvodnju, uz garancije dugoročne potražnje, čineći projekat zanimljivim za njih, rekao je zvaničnik.
Prema različitim procjenama, Ukrajina ispaljuje 6.000 do 7.000 artiljerijskih granata dnevno, oko trećine ukupnog broja ruskih, godinu dana nakon rata.
O planu će raspravljati ministri odbrane EU naredne sedmice prije nego što ga ministri vanjskih poslova i odbrane dodatno razmotre na sastanku 20. marta. Lideri bi ga zatim mogli potvrditi tokom samita u Bruxellesu 23. i 24. marta, prenosi AP.